Pomimo faktu, że ospa wietrzna jest uważana za chorobę wyłącznie dziecięcą, ospa wietrzna u dorosłych jest rzadkim, ale możliwym zjawiskiem. Choroba należy do kategorii zakażeń, które są lepsze w dzieciństwie, ponieważ w wieku dorosłym ospa wietrzna staje się ostra i ciężka i może powodować niebezpieczne skutki dla zdrowia.
Ospa wietrzna u dorosłych: przyczyny
Ospa wietrzna jest popularnie nazywane ospą wietrzną - infekcją wirusową, w której całe ciało pacjenta pokrywa się wysypką, która powoduje silne swędzenie, gorączkę i uszkodzenie spowodowane intoksykacją. W tym samym czasie niemożliwe jest rozczesanie wysypki - uszkodzenie warstwy zarodkowej naskórka pozostaje na całe życie w postaci atroficznych blizn.
Główną przyczyną zakażenia jest infekcja wirusem herpesy trzeciego typu ospy wietrznej-półpaśca. Wirus ten jest uważany za czynnik wywołujący dwa typy patologii - ospę wietrzną i półpasiec.
Czynnik sprawczy ospy wietrznej jest wyraźnie widoczny w mikroskopie świetlnym - wirus wygląda jak cząsteczka DNA otoczona ochronną membraną lipidową.
Cechą charakterystyczną wirusa jest jego zmienność. Cząstki infekcyjne mają zdolność poruszania się prądami powietrza i mogą przeniknąć nie tylko do innych pomieszczeń, ale także do mieszkań przez otwory wentylacyjne.Dlatego chorobę nazwano ospą wietrzną.
Równie ważnym czynnikiem etiologicznym jest podatność na ospę wietrzną. Poziom zdolności organizmu do wpływu na infekcję wynosi 100% i jest uważany za wyjątkowy.
Poza organizmem ludzkim wirus nie może istnieć przez dłuższy czas - 15 minut po uwolnieniu do środowiska, ospa wietrzna-półpaśca umiera z wysychania i zmiany temperatury.
Sposoby i źródła infekcji
Głównym źródłem infekcji może być tylko osoba zarażona. W większości przypadków ospa wietrzna-półpaśca wchodzi do organizmu innych osób przez drogi oddechowe. Ale możliwy jest również inny sposób infekcji - przez krwioobieg od kobiety w ciąży do embrionu.
Infekcja przenoszona drogą powietrzną przebiega w następujący sposób. Po kontakcie z osobą zakażoną cząsteczki wirusa wraz z powietrzem przedostają się do dróg oddechowych, wchodzą do błony śluzowej, a następnie dostają się do krwi.
Po dostaniu się do krwioobiegu warstw nabłonka wirus jest utrwalony w skórze, o czym świadczy pojawienie się wysypki. W miarę namnażania się wirusa pojawiają się inne objawy zakażenia.
Ospa wietrzna nie jest przenoszona przez przedmioty lub zwierzęta. Co więcej, zwierzęta nie chorują na ospę wietrzną.
Pomimo faktu, że ludzie, którzy mieli chorobę rozwijają silną odporność, w pewnych warunkach, wirus ospy wietrznej-półpaśca może pozostać żywy przez długi czas i przejawiać się przez lata jako półpasiec.
Patogeneza infekcji
Charakterystyka objawów klinicznych i przebieg ospy wietrznej są określane na podstawie poziomu infekcji.
Lekarze rozróżniają kilka takich okresów:
- inkubator - od momentu zakażenia do pojawienia się zewnętrznych oznak jego działania, z powodu rozmnażania się wirusa;
- prodromalny - przejściowy etap przejścia do aktywnej fazy choroby;
- wysypka - powstawanie wysypki na powierzchni skóry w wyniku penetracji i lokalizacji wirusa w naskórku;
- formowanie się skorupy - suszenie pęcherzyków, tworzenie przeciwwirusowych przeciwciał, regeneracja.
Powtarzające się przypadki ospy wietrznej są możliwe przy znacznym zmniejszeniu sił odpornościowych organizmu.
Okres inkubacji
Po wkroczeniu wirusa do organizmu i przed pojawieniem się pierwszych objawów mija średnio 14 dni.U pacjentów w wieku poniżej 30 lat iz silnym układem odpornościowym okres inkubacji może trwać 21 dni.
Kiedy cząsteczki wirusowe dostają się na powierzchnię błony śluzowej jamy nosowo-gardłowej, czynnik wywołujący ospę wietrzną zaczyna się aktywnie namnażać. Wraz ze wzrostem liczby patogenów wzrasta stopień depresji układu odpornościowego, podczas gdy aktywność limfocytów T niszczących obce białka zmniejsza się.
Okres inkubacji w przypadku ospy wietrznej trwa od momentu wprowadzenia czynników wirusowych do krwioobiegu.
Ile dni trwa ospa wietrzna?
Po okresie inkubacji rozpoczyna się okres prodromalny i trwa dwa dni. Ze względu na uwalnianie czynników wirusowych we krwi, ciało jest zanieczyszczone produktami ich metabolizmu, następuje zatrucie.
U dorosłych, stany prodromalne charakteryzują się nasileniem objawów, podczas gdy u dzieci objawy procesów prodromalnych mogą być nieobecne.
W miarę postępu choroby ospa wietrzna oddziałuje na nerwy rdzeniowe. Po wniknięciu w jądro nerwów rdzenia kręgowego wirus opryszczki pozostaje tam na zawsze, chociaż możliwość jego aktywacji jest blokowana przez specjalne białka odpornościowe.
Klęska komórki piwowatowej naskórka przez wirusa przejawia się pojawieniem się pęcherzyków - pęcherzyków tworzonych przez elementy wewnątrzkomórkowe. Stopniowo tworzą się wakuole i pojawiają się grudki wypełnione płynem.
Czasami grudki zamieniają się w ropne krosty, ponieważ płyn, który je wypełnia, składa się z cząstek wirusowych i cząsteczek białka i przyciąga, jako pożywka, ogromną liczbę bakterii.
Okres wysypki trwa do dziesięciu dni. Pełne oczyszczenie skóry z efektów wysypki wymaga co najmniej dwóch tygodni.
Objawy i oznaki choroby
Powszechne objawy ospy wietrznej u dzieci i dorosłych są podobne. Ale ponieważ dorosłe ciało ludzkie jest w stanie dać silną odpowiedź immunologiczną, objawy ospy wietrznej charakteryzują się znaczną intensywnością ekspresji.
Początek ospy wietrznej objawia się ostrym pogorszeniem samopoczucia.
Jest przestrzegane:
- nudności, wymioty, bóle głowy, senność, ogólne osłabienie i bóle w okolicy lędźwiowej są oznakami zatrucia układu nerwowego produktami wirusa;
- ostry wzrost temperatury poprzedza każdą falę wysypki.Dorośli ospie wietrznej towarzyszy bardzo wysoki poziom temperatury - do 40 ° C przez dwa do trzech dni. Dłuższa konserwacja ciepła jest uważana za oznakę rozwoju komplikacji;
- pojawienie się wysypki w ciągu dwóch dni po gorączce. Najpierw pojawiają się małe pryszcze na brzuchu, udach, klatce piersiowej i barkach. Następnie wysypka rozszerza się na twarz i skórę pod włosami;
- silne swędzenie - objaw podrażnienia zakończeń nerwowych komórek nabłonka. Występuje w wyniku pojawienia się czerwonych plamek poprzedzających wysypkę;
- stopniowe zmiany błony śluzowej jamy ustnej i narządów płciowych. Jeśli występują powikłania, wysypka może również wpływać na błonę śluzową narządów wewnętrznych;
- wzrost i ból węzłów chłonnych umiejscowionych za uszami i na szyi.
Podczas inkubacji wirusa ospy wietrznej objawy nie występują. Pacjenci stają się zaraźliwi dla innych dzień przed pojawieniem się wysypki i pozostają tak przez około pięć dni, od ostatniej wysypki.
Jak wygląda ospa wietrzna?
Rodzaj wysypki ospy wietrznej stale się zmienia, zgodnie z fazą infekcji.Patologiczny proces przechodzi przez kilka etapów.
Zakażeniu skóry wirusem ospy wietrznej-półpaśca towarzyszy pojawienie się charakterystycznych czerwonych plam związanych z rozszerzeniem naczyń włosowatych. Miejsca mają zaokrąglony kształt i mogą mieć od 3 mm do 1 cm.
Dwie do trzech godzin po pojawieniu się plam, grudek, surowiczych, płaskich sznurów tworzą się w miejscach ich lokalizacji.
Podczas patologicznego procesu dochodzi do oderwania naskórka, a po 12-20 godzinach z grudek tworzą się pęcherzyki - półkuliste bańki z różowym obrzeżem wypełnione płynem organicznym.
Gdy dojrzewają, pęcherzyki pękają, a na ich miejscu tworzy się skorupa. Od tego momentu element wysypki przestaje się rozwijać i przestaje być zakaźny. Swędzenie zatrzymuje się.
Od dnia, w którym pojawiają się czerwone plamy tworzące skorupę, zwykle trwa od pięciu do siedmiu dni. W tym samym okresie nowe dna formowane są co dwa dni. Ich liczba zależy od złożoności postaci choroby.
Wysypka śluzu
Komórki śluzówki również wpływają na powstawanie wysypki. Wysypki występują na dziąsłach, podniebieniu i błonie śluzowej genitaliów u kobiet. Powstanie czerwonych plam jest zastąpione przez grudki,następnie z pęcherzykami, z których powstają swędzące i bolesne owrzodzenia o żółtawo-szarej podstawie i czerwonym obrzeżu.
Wysypki na błony śluzowej ustępują w ciągu dwóch dni. Wielkość wysypki jest mniejsza niż na skórze i nie przekracza 5 mm.
Czy dorosły może znowu zachorować?
Reaktywacja wirusa ospy wietrznej-półpaśca i ospy wietrznej jest możliwa tylko na tle znacznego zmniejszenia obrony organizmu.
Jest to możliwe:
- w obecności zakażenia HIV;
- po przeszczepieniu narządu;
- z powodu aklimatyzacji lub silnego stresu;
- po kursie chemioterapii;
- po przyjęciu kortykosteroidów, antybiotyków lub leków immunosupresyjnych.
Ze względu na zdolność wirusa do mutacji, możliwe jest, że reinfekcja z zewnętrznego źródła jest możliwa. Dzieje się tak, jeśli nie ma wystarczającej ilości przeciwciał przeciwko wirusowi w ciele osoby, która wcześniej chorowała na ospę wietrzną.
W tym przypadku ospa wietrzna-półpaść nie przejawia się już jako wysypka ospy wietrznej, ale jako inna niezależna choroba - półpasiec, w którym wysypka przyjmuje postać pasków.
Najczęściej ponowne zakażenie występuje u osób powyżej 40 roku życia.
Środki diagnostyczne
Rozpoznanie ospy wietrznej jest możliwe już przy wstępnym badaniu pacjenta przez lekarza. Charakterystyczna wysypka i ogólne pogorszenie stanu zdrowia nie powodują wątpliwości co do trafności ustaleń diagnostycznych, zwłaszcza w przypadku kontaktów pacjenta z zarażonymi ludźmi.
Jako dodatkowe środki niezbędne do określenia ciężkości choroby i występowania powikłań stosuje się laboratoryjne metody diagnostyczne:
- pełna liczba krwinek. Wzrost liczby leukocytów wskazuje na odpowiedź układu odpornościowego. Zwiększona ESR - wynik procesów zapalnych;
- analiza moczu - wykrycie białka uważa się za oznakę uszkodzenia nerek;
- serologia - oznaczanie przeciwciał przeciwko wirusowi ospy wietrznej-półpaśca. Odbywa się dwa razy - wzrost liczby immunoglobulin M i G kilka razy z powtarzającymi się badaniami potwierdza diagnozę.
Ponadto metody laboratoryjne pozwalają odróżnić ospę wietrzną od różyczki, półpaśca, wirusa Coxsackie.
Leczenie ospy wietrznej u dorosłych
W zależności od złożoności przebiegu zakażenia leczenie ospy wietrznej u dorosłych może odbywać się w domu lub w szpitalu.Hospitalizacja jest konieczna, jeśli chorobie towarzyszy rozwój powikłań lub w przypadku konieczności izolacji pacjenta.
W domu pokazano leczenie i higienę.
Leczenie farmakologiczne
Jedna z głównych metod leczenia ospy wietrznej, która już stała się klasyczna - antyseptyczne leczenie wysypki roztworem zieleni o intensywnym zabarwieniu.
Wśród innych środków - leki, które eliminują objawy ospy wietrznej i mają działanie wspomagające na organizm:
- antywirusowy - hamować życiową aktywność wirusa ospy wietrznej-półpaśca, zapobiegając jego rozmnażaniu. Tabletki famcyklowiru przyjmuje się doustnie. Walacyklowir lub Acyklowir w przypadku ospy wietrznej można przyjmować doustnie lub dożylnie;
- leki przeciwhistaminowe - zmniejszyć poziom alergii i przepuszczalności naczyń. Zmniejszyć swędzenie, uspokoić, mieć działanie uspokajające. Tabletki Tavegil i Suprastin są uważane za najbardziej skuteczne;
- przeciwgorączkowy - niezbędne do normalizacji temperatury i eliminacji procesów zapalnych. Tabletki Panadol i Ibuprofen należą do najlepszych;
- antybiotyk - hamują żywotność bakterii, w obecności ropnych formacji w krostach, zapobiegają powstawaniu atroficznych blizn.Leki z wyboru - dożylne podawanie oksacyliny lub cefazoliny;
- rozwiązania detoksykacyjne - zmniejszyć stopień stężenia toksyn wirusowych we krwi, zapewnić ich wydajność, przyczyniać się do natężenia przepływu krwi. Zalecane dożylne wstrzyknięcie roztworu glukozy lub reopoliglyukina.
Używanie jakichkolwiek leków powinno odbywać się wyłącznie na receptę i pod jej kontrolą.
Środki ludowe
Metody tradycyjnej medycyny nie wpływają na czynnik wywołujący infekcję, ale pozwalają przyspieszyć usuwanie toksyn i utrzymywać ciało w dobrej kondycji.
Do użytku wewnętrznego infuzje przygotowywane są ze zbiorów roślinnych - kwiatu lipy, rumianku aptecznego, sznurka, kory wierzby, nagietka, maliny. Zasada przygotowania naparu - dwie łyżki z kolekcji zalać 500 ml wrzącej wody. Domagaj się co najmniej pół godziny. Weź dwa lub trzy duże łyk kilka razy dziennie.
Do użytku zewnętrznego nadają się kąpiele z wywarem z warzyw lub płatków owsianych.
Zasady higieny
Zgodność ze specjalnym systemem higieny jest ważna, aby zmniejszyć ryzyko powikłań:
- łóżko do spania.Konieczne do poprawy krążenia krwi i zmniejszenia stresu na mięśniu sercowym;
- Nie dopuszczaj do przegrzania, ponieważ pocenie się powoduje podrażnienie skóry i zwiększa uczucie swędzenia, które może powodować rozwój owrzodzeń;
- wypij dużą ilość płynu, aby przyspieszyć usuwanie toksyn. Stawka dzienna - 2,5 l.;
- trzymaj ręce czyste, obetnij paznokcie;
- kąpiel, dodać wodę sodową;
- płukanie jamy ustnej po każdym posiłku - do dezynfekcji i usuwania zapalenia na błonie śluzowej. Skuteczne rozwiązania Furatsilina, napoje gazowane, a także wywary ziołowe - rumianek, kora dębu, nagietek;
- wysypka na genitaliach w celu przetworzenia słabego roztworu nadmanganianu potasu.
Wdrożenie wszystkich środków terapeutycznych pozwala poprawić stan zdrowia, przyspiesza proces przywracania zdrowia i zapobiega przyleganiu zakażeń bakteryjnych.
Ospa wietrzna w czasie ciąży
Klęska ospy wietrznej-półpaśca stanowi zagrożenie dla rozwoju płodu. Zakażenie ospą wietrzną we wczesnej ciąży może wywołać samoistne poronienie lub nieprawidłowy rozwój dziecka - atrofię kory mózgowej, dysplazję kończyn, zaćmę, upośledzenie umysłowe.
Jednak rozpoznanie ospy wietrznej u kobiet w ciąży nie jest uważane za uzasadniony powód jej przerwania.Ogólny procent rozwoju wad u płodu do 20 tygodni wynosi 2%.
Zakażenie ospą wietrzną w okresie po 20. tygodniu ciąży i do tygodnia przed porodem nie jest niebezpieczne dla dziecka.
Ryzyko dla zdrowia płodu wzrasta wraz z zakażeniem matki w ostatnim tygodniu ciąży i przez pierwsze pięć dni po porodzie. Aby zapobiec zakażeniu noworodka, lekarze, jeśli to możliwe, zapewniają opóźnienie w dostawie na tydzień. W skrajnych przypadkach immunoglobulinę podaje się matce i dziecku zaraz po urodzeniu.
Wrodzonej ospie wietrznej towarzyszy uszkodzenie narządów wewnętrznych dziecka i stanowi poważne zagrożenie dla jego życia.
Kobiety planujące ciążę, lekarze przepisują analizę wykrywającą przeciwciała przeciwko ospie wietrznej, aby wyeliminować możliwość infekcji podczas noszenia dziecka.
Możliwe powikłania i konsekwencje
Przebieg ospy wietrznej u dorosłych charakteryzuje się ciężkim charakterem i rozwojem powikłań. Średnio skutki infekcji są diagnozowane u 30% dorosłych pacjentów, którzy mieli ciężką postać ospy wietrznej - krwotoczną, pęcherzową lub zgorzelinową.
Wśród najbardziej niebezpiecznych warunków spowodowanych przez pokonanie wirusa ospy wietrznej-półpaśca:
- zapalenie płuc.Uszkodzeniu tkanki płuc towarzyszy tworzenie się nacieków, wysoka gorączka, kaszel;
- dysfunkcja układu nerwowego, rozwój zapalenia mózgu. Pacjenci mają utratę równowagi, dezorientację, drżenie kończyn, drgawki padaczkowe. Nieprawidłowości psychiczne są możliwe;
- porażka paciorkowców i gronkowców powoduje nadkażenie bakteryjne naskórka z wytworzeniem dużej liczby wrzodów i ropni. Leczenie odbywa się wyłącznie za pomocą operacji;
- uszkodzenie komórek narządów wewnętrznych - wątroby, serca lub trzustki. Śmierć jest możliwa;
- rozwój zapalenia wątroby. Występuje u pacjentów z obniżoną odpornością;
- uszkodzenie gałki ocznej i nerwu wzrokowego. Może powodować częściową lub całkowitą utratę wzroku.
U 80% dorosłych pacjentów ospa wietrzna występuje w umiarkowanej postaci, z powodu charakterystycznej wysokiej gorączki, wymiotów, obfitej wysypki i silnego świądu.
Szczepienie ospą wietrzną dla dorosłych
Szczepienia i szczepienia to skuteczna metoda zapobiegania zakażeniu wirusem ospy wietrznej u pacjentów, którzy wcześniej nie chorowali na ospę wietrzną.Zastosowanie żywej szczepionki lub swoistej immunoglobuliny zapewnia stałą odporność przez całe życie.
Ponadto wskazana jest dorosła szczepionka przeciwko ospie wietrznej, jeśli pacjent:
- przygotowanie do przeszczepu narządu;
- jest chory na białaczkę, choroby krwotoczne lub patologie o przewlekłym charakterze - niewydolność nerek, astma oskrzelowa, kolagenoza, zaburzenia autoimmunologiczne;
- leczonych glukokortykosteroidami;
- cierpi na nowotwory złośliwe.
Obowiązkowe szczepienia przeciwko ospie wietrznej sprawiają, że personel medyczny oddziałów chorób zakaźnych, personel wojskowy, pracownicy przedszkolnych instytucji.
Zapobieganie chorobom
Środki zapobiegania infekcji dorosłych z ospą wietrzną odbywają się w kilku obszarach:
- szczepienia pacjentów ze skłonnością do ciężkich infekcji;
- izolacja zainfekowanej osoby;
- awaryjne podanie roztworu immunologicznego lub żywej szczepionki pacjentom, którzy mieli kontakt z osobą zakażoną, pod warunkiem że od momentu kontaktu minęły nie więcej niż trzy dni.
Pacjenci, którzy mieli ospę wietrzną, zaleca się zróżnicowanie odżywiania w celu wzmocnienia organizmu i układu odpornościowego, a także przestrzegania schematu picia i przyjmowania kompleksów witaminowych.
