Zdrowie kobiet w dużej mierze zależy od poziomu hormonów i funkcjonalności narządów odpowiedzialnych za ich produkcję. Wczesne wykrycie choroby nadnerczy u kobiet jest okazją do powstrzymania rozwoju ciężkich postaci choroby. I nie tylko.
Ze względu na normalne tło hormonalne kobieta utrzymuje równowagę psychiczną i emocjonalną oraz potencjał prokreacji.
Najczęstsze objawy upośledzonej funkcji nadnerczy u kobiet
Nadnercza są połączonymi gruczołami wydzielania wewnętrznego układu dokrewnego, zlokalizowanymi w górnej części nerek. Struktura nadnerczy jest reprezentowana przez dwa rodzaje tkanek - substancje korowe i mózgowe, których właściwości fizjologiczne są kontrolowane i koordynowane przez układ nerwowy.
Substancja mózgowa jest odpowiedzialna za produkcję adrenaliny i norepinefryny, korowej - do produkcji kortykosteroidów, aldosteronu i androgenowych hormonów płciowych. Ponadto, nadnercza są aktywnie zaangażowane w procesy metaboliczne organizmu.
Upośledzona funkcjonalność nadnerczy jest przyczyną rozwoju wielu patologii, które obniżają jakość zdrowia i życia kobiety.
W większości przypadków chorobie nadnerczy u kobiet towarzyszą następujące objawy:
- intensywny przyrost masy;
- wysokie ciśnienie krwi;
- pojawienie się włosów na twarzy;
- modelowanie mięśni typu męskiego;
- naruszenie cyklu miesiączkowego;
- nadmierna pigmentacja skóry;
- problemy z trawieniem i przewodem pokarmowym.
Charakterystyka objawów dysfunkcji nadnerczy zależy od rodzaju zmian patologicznych.
Nadmierna produkcja ACTH (hormonu adrenokortykotropowego), który koordynuje funkcjonowanie gruczołów dokrewnych, występuje podczas rozwoju choroby Itsenko-Cushinga. Podczas gdy niedobór ACTH jest oznaką niewydolności nerek.
Nadmierna produkcja hormonów przez nadnercza może świadczyć o złośliwych procesach zachodzących w ich tkankach. Brak wytwarzania hormonów przez nadnercza jest jednym z charakterystycznych przejawów niewydolności kory nadnerczy.
Rodzaje chorób nadnerczy, ich objawy
Wszystkie typy procesów patologicznych występujących w nadnerczach są podzielone na grupy:
- nadprodukcja hormonów (nadwyżka produkcji);
- hipoprodukty hormonów (brak produkcji);
- zespół adrenogenitalny - wzrost ilości hormonów jednego gatunku na tle spadku objętości innych gatunków;
- patologie związane z procesami nowotworowymi.
Hiperprodukcję hormonów wytwarzanych przez nadnercza obserwuje się podczas rozwoju zespołu Cushinga, zespołu Conna, pheochromocytoma. Hypoprodukty hormonów wskazują na pierwotną, wtórną lub ostrą patologiczną zmianę gruczołów nadnerczy.
Hiperaldosteronizm
Pierwotny hiperaldosteronizm jest kliniczną patologią rozwijającą się na tle nadmiernego wytwarzania aldosteronu przez korę nadnerczy. Choroba jest również znana jako zespół Conna, po nazwisku lekarza, który jako pierwszy opisał jej objawy i patogenezę.
Aldosteron jest hormonem typu mineralokortykosteroidowego. Wytwarzanie i wydzielanie aldosteronu jest stymulowane przez hormon adrenokortykotropowy, który wytwarza przysadkę mózgową.
Nadmiar aldosteronu objawia się pogorszeniem ogólnego samopoczucia kobiet:
- ból w czole;
- wzrost ciśnienia krwi;
- zmniejszenie częstości akcji serca;
- zmęczenie, słabość;
- częste oddawanie moczu w nocy;
- niewyraźne widzenie;
- ból mięśni, skurcze.
Charakterystyczną cechą zespołu Conna jest patologiczna zmiana pH w moczu, wywołująca rozwój przewlekłego odmiedniczkowego zapalenia nerek.
Hyperandrogenizm
Zespół hiperandrogenizmu u kobiet wyraża się w zwiększonej aktywności męskich hormonów androgenów i towarzyszy temu stopniowa zmiana drugorzędowych cech płciowych. Nadmiar androgenów prowadzi do zaburzeń procesów metabolicznych i cyklu menstruacyjnego, a także wpływa na zdolność kobiety do rozmnażania.
Wzrost produkcji androgenów przez nadnercza jest potwierdzony przez:
- nadmierny wzrost włosów twarzy i kończyn;
- łojotok;
- węgorze;
- otyłość typu android;
- intensywne wypadanie włosów, łysienie;
- spadek barwy głosu;
- wzrost mięśni;
- transformacja strukturalna jajników.
Rozwój patologii podczas dojrzewania prowadzi do niedorozwoju gruczołów sutkowych i pojawienia się patologii w strukturach pęcherzykowych. Próby zajścia w ciążę zwykle kończą się poronieniem.
Niewydolność kory nadnerczy
W oficjalnej medycynie niewydolność kory nadnerczy jest klasyfikowana jako hipokortykalizm. Zastosowanie tego terminu jest odpowiednie dla wszelkich patologicznych zmian wynikających z niedoczynności kory nadnerczy.
Ostra postać niewydolności nadnerczy występuje w wyniku gwałtownego zaprzestania lub zmniejszenia wydzielania hormonów wytwarzanych przez substancję korową. Główne objawy to bladość skóry, splątanie, ogólny letarg, migrena, pojawianie się drgawek, niski poziom napięcia mięśniowego, niebieskawy kolor warg, zaburzenia układu moczowego i zaburzenia czynności przewodu pokarmowego.
Przewlekła postać hipokortyzacji jest wynikiem uszkodzenia autoimmunologicznego i zniszczenia nadnerczy.
Rozwój przewlekłej niewydolności kory nadnerczy charakteryzuje się głębokim wpływem na gruczoły dokrewne i towarzyszy mu nasilenie następujących objawów:
- nerwowość, agresywność;
- osłabienie, astenia;
- zaprzestanie wzrostu włosów na ciele;
- zmniejszone libido;
- pocenie;
- utrata apetytu i utrata masy ciała;
- zaburzona pamięć i zdolności umysłowe.
Niewydolność kory nadnerczy powoduje intensywną pigmentację, wpływając nie tylko na skórę, ale także na błony śluzowe.
Choroba Addisona
Pierwotna postać niewydolności kory nadnerczy rozwija się w wyniku zniszczenia tkanek substancji, która produkuje hormony steroidowe i jest nazywana chorobą Addisona.Głównymi przyczynami chorób - gruźlicy, kiły, HIV, a także zaburzeń układu odpornościowego, których etiologia nie jest jeszcze jasne.
Pierwszym objawem patologii staje się stopniowo rosnące osłabienie mięśni, zmęczenie, częste przeziębienia i choroby. Najbardziej wyraźne objawy choroby Addisona jest uważany przebarwienia naskórka - w wyniku oparzeń słonecznych na skórze i błonach śluzowych, wydają się ciemne plamy lub brązowego koloru brązowego.
Choroba Addisona może rozwijać się przez wiele lat i objawiać w postaci ostrego w czasie, gdy organizm kobiet potrzebuje glikokortykosteroidy tłumić wpływ stresu lub szoku.
Guzy nadnerczy
Rozwój tworzenia guza w nadnerczach - wynik zapalenia i nieprawidłową proliferacją komórek ciała strukturalnych. Nowotwory mogą być łagodne lub złośliwe i wywoływać objawy charakterystyczne dla wielu innych chorób gruczołów dokrewnych.
Następujące typy głównych guzów wpływających na nadnercze to:
- kortykostero - kompleks zmian patologicznych zjednoczonych pod nazwą Itsenko-Cushing;
- androsteroma;
- kortykostero;
- aldosteroma;
- pheochromocytoma.
Niektóre z tych patologii w początkowym stadium rozwoju nie towarzyszą objawy i są trudne do zdiagnozowania. Zdarzają się przypadki, gdy złośliwość formacji ustalono dopiero po przerzutach.
Pheochromocytoma
Pheochromocytoma jest nowotworem tkanki chromochłonnej rdzenia nadnerczy, który jest odpowiedzialny za syntezę dopaminy, adrenaliny i norepinefryny.
Rozwój łagodnej postaci patologii charakteryzuje się nagłym atakiem nadciśnienia tętniczego na tle zaburzeń neuropsychiatrycznych, hematologicznych i żołądkowo-jelitowych. Pacjent ma nieuzasadnione uczucie lęku i niepokoju, blada skóra, mdłości i wymioty, ból w okolicy serca i tachykardia.
Ponadto występuje wzrost temperatury i pocenie się. Chęć częstszego oddawania moczu z dużą ilością moczu. W niektórych przypadkach guz może być wyczuwalny.
Rozwojowi złośliwej postaci guza towarzyszy znaczące zmniejszenie masy ciała, upośledzenie funkcji nerek i ból brzucha. Występują częste przypadki cukrzycy.
Zespół Cushinga
Zespół Itsenko-Cushinga to choroba, w której wzrasta synteza kortykotropiny, z powodu naruszenia funkcji podwzgórza i przysadki, regulującej pracę nadnerczy.
Najczęściej patologia rozwija się u kobiet w średnim wieku i może być związana z urazami czaszki, ciężkim szokiem psychicznym, infekcją mózgu, zatruciem organizmu i zmianami hormonalnymi.
Charakterystyczne objawy zespołu Itsenko-Cushinga:
- naruszenie metabolizmu tłuszczów;
- dysfunkcja jajników;
- rozwój osteoporozy;
- kruchość naczyń krwionośnych;
- zmniejszenie pamięci i zdolności intelektualnych;
- nawroty apatii i depresji;
- wzrost ciśnienia.
Otyłość jest najbardziej wyraźnym objawem patologii. W tym przypadku złogi tłuszczu są zlokalizowane w górnej części pleców i szyi, a także w brzuchu i klatce piersiowej. Twarz pacjenta nabiera kształtu okrągłego, który w medycynie nazywany jest księżycem. Rozwój choroby towarzyszy wzrostowi włosów typu męskiego.
Metody diagnozy choroby u kobiet
Aby postawić diagnozę, należy sprawdzić funkcjonowanie nadnerczy. W tym celu stosuje się biochemiczną analizę moczu i krwi, badanie krwi pod kątem hormonów, ultradźwięków i MRI, a także multispiralną CT.
W obecności guzów dodatkowe informacje diagnostyczne uzyskuje się za pomocą badań radiologicznych.
Ponadto, przeprowadź analizę stanu układu kostnego w celu szybkiego rozpoznania osteoporozy.
Zmiana funkcji podczas ciąży
W okresie rodzenia w kobiecym ciele następuje zmiana układu hormonalnego. Układ hormonalny reaguje na ciążę, zwiększając produkcję wszystkich rodzajów hormonów nadnerczy, z wyjątkiem androgenów.
Aby określić poziom fizjologicznych zmian w funkcjonowaniu nadnerczy podczas ciąży, zaleca się kobietom oddawanie krwi hormonom - ta analiza jest uznawana za najbardziej pouczającą.
Naruszenie nadnerczy w okresie menopauzy
W okresie menopauzy zdolności reprodukcyjne kobiety stopniowo zanikają, co prowadzi do dysfunkcji jajników i wyraża się w skrajnym zmniejszeniu liczby hormonów płciowych.
Wraz z całkowitym zaprzestaniem produkcji estrogenu i progesteronu nadchodzi biologiczny wiek kobiecego ciała.
W zapobieganiu chorobom nadnerczy zaleca się przestrzeganie zdrowego stylu życia, w tym zrównoważonej diety, codziennego schematu i aktywności fizycznej. W przypadku pełnowartościowej pracy nadnerczy konieczne jest włączenie do diety pokarmów zawierających witaminy C, A i E, a także ograniczenie spożycia soli.
Ważnym czynnikiem w zachowaniu zdrowia kobiet jest również coroczne badanie lekarskie.
